ذوب لیزری انتخابی یا Selective Laser Melting) SLM) یک فناوری پیشرفته پرینتر سه بعدی است که عمدتاً برای ایجاد قطعات فلزی یا پلیمری با کیفیت بالا استفاده می شود. در این نوع از پرینت سه بعدی یا ساخت افزایشی و با در اختیار داشتن یا خرید پرینتر سه بعدی SLM، قطعات را لایه به لایه با استفاده از پرتو لیزر پرقدرت و با ذوب و نرم کردن پودرهای فلزی می توانید بسازید. پرینت سه بعدی به روش SLM به‌ویژه به دلیل توانایی‌اش در تولید هندسه‌های قوی، متراکم و پیچیده که اغلب با روش‌های تولید سنتی چالش برانگیز یا غیرممکن است، شناخته می شود.

 

پرینت سه بعدی SLM فلزی

 

پرینت سه بعدی SLM، تکنولوژی انقلابی

تکنیک پرینت سه بعدی ذوب انتخابی لیزری  SLM (Selective Laser Melting)، که انقلابی در ساخت قطعات فلزی به شمار می‌رود، در اواسط دهه ۹۰ میلادی معرفی شد. این فناوری، که برای اولین بار توسط موسسه فرانهوفر در آلمان توسعه یافت، با هدف اصلی ساخت دقیق و انعطاف‌پذیر قطعات فلزی با هندسه‌های پیچیده شروع به کار کرد. توانایی SLM در تولید قطعات با دقت بالا و خواص مکانیکی مطلوب، آن را به یکی از مهم‌ترین روش‌های ساخت افزایشی (Additive Manufacturing) تبدیل کرد.

پرینت سه بعدی SLM از ابتدا به عنوان یک روش پیشرفته برای ساخت قطعاتی که با روش‌های سنتی نظیر ریخته‌گری یا ماشین‌کاری امکان‌پذیر نبود، مطرح شد. با خرید پرینتر سه بعدی SLM قادر به ساخت قطعات با پیچیدگی‌های بالا و حفره‌های داخلی متعدد، بدون نیاز به ابزار خاص یا مونتاژ خواهید بود. رشد سریع این فناوری به واسطه مناسب بودن قیمت، پرینترهای سه بعدی SLM در صنایع مختلف، به ویژه هوافضا، خودروسازی، و پزشکی، نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری و کاربرد گسترده آن است.

فرآیند کامل پرینتر سه بعدی به روش SLM

فرآیند پرینت سه بعدی SLM با آماده‌سازی یک مدل سه بعدی دیجیتالی شروع می‌شود. این مدل، که با نرم‌افزارهای طراحی مهندسی (CAD) ایجاد شده، به لایه‌های نازک تقسیم می‌شود. در مرحله بعد، یک بستر پودر فلزی به صورت یکنواخت روی صفحه ساخت پخش می‌شود و یک لیزر پرقدرت با دقت بالا بر اساس داده‌های طراحی CAD، پودر فلزی را در نقاط مشخص ذوب می‌کند. با ذوب شدن پودر، قطعه به صورت لایه به لایه شکل می‌گیرد.

پس از ذوب هر لایه و ایجاد قطعه، بستر ساخت به اندازه ضخامت یک لایه به سمت پایین حرکت می‌کند تا لایه جدیدی از پودر فلزی پخش شود. این فرآیند تا تکمیل کامل قطعه ادامه می‌یابد. از ویژگی‌های منحصر به فرد پرینت سه بعدی SLM می‌توان به توانایی آن در ساخت قطعات تمام فلزی با پیچیدگی بالا و بدون نیاز به مونتاژ یا جوشکاری اشاره کرد.

یکی از مزایای کلیدی پرینت سه بعدی SLM نسبت به سایر فناوری‌های پرینت سه بعدی، امکان استفاده از انواع مختلف پودرهای فلزی مانند تیتانیوم، آلومینیوم، فولاد ضد زنگ، و سوپرآلیاژها است. این انعطاف‌پذیری، همراه با کیفیت بالای قطعات تولیدی و دقت ابعادی عالی، پرینت سه بعدی SLM را به یکی از مهم‌ترین روش‌های ساخت افزودنی برای تولید قطعات پیچیده فلزی تبدیل کرده است.

با پیشرفت فناوری و بهینه‌سازی فرآیندها، پرینت سه بعدی SLM همچنان در حال توسعه است تا بهبودی‌های بیشتری در کیفیت سطح، کاهش زمان تولید، و کارایی مواد ارائه دهد. این فناوری، با توانایی خود در تولید قطعات با خواص مکانیکی و دقت بالا، نقش مهمی در تحول صنعت ساخت و تولید در قرن ۲۱ ایفا می‌کند.

پرینت سه بعدی SLM چطور است؟

  1. بستر پودری: SLM از پودر فلز ریز به عنوان ماده اولیه استفاده می کند. فلزات رایج شامل فولاد ضد زنگ، تیتانیوم، آلومینیوم و کروم کبالت هستند.
  2. تف جوشی لیزری: یک لیزر پرقدرت به طور انتخابی پودر را مطابق با مقاطع طراحی سه بعدی ذوب می کند. لیزر ذرات فلز را با هم ذوب می کند و یک لایه جامد ایجاد می کند.
  3. ساخت لایه به لایه: پس از تکمیل یک لایه، سکوی ساخت به اندازه کسری از میلی متر پایین می آید و لایه جدیدی از پودر روی آن پخش می شود. این فرآیند لایه به لایه تکرار می شود تا زمانی که قطعه کاملا ساخته شود.

 

مراحل پرینت سه بعدی SLM

 

مزایای پرینت سه بعدی SLM

  • هندسه پیچیده

با خرید پرینتر سه بعدی SLM می‌تواند قطعاتی با کانال‌های داخلی پیچیده، ساختارهای شبکه‌ای و طرح‌های پیچیده تولید کند که با روش های سنتی امکان‌پذیر نیست. تکنیک پرینت سه بعدی SLM به دلیل استفاده از لیزر دقیق و پودر فلزی، امکان ساخت قطعات با هندسه‌های بسیار پیچیده و دقیق را فراهم می‌آورد. این فناوری می‌تواند قطعاتی با دیواره‌های نازک، حفره‌های داخلی، و ساختارهای شبکه‌ای را تولید کند که با روش‌های سنتی ماشین‌کاری یا ریخته‌گری امکان‌پذیر نیست. این امر، طراحان را قادر می‌سازد تا بدون نگرانی از محدودیت‌های تولید، خلاقیت‌های خود را به کار بگیرند.

  • کارایی مواد

این فناوری از مواد به نحو احسن استفاده می کند و ضایعات را کاهش می دهد زیرا فقط مقدار لازم پودر ذوب و جامد می شود. پرینت سه بعدی SLM با کاهش ضایعات مواد به کارایی بالایی دست می‌یابد، زیرا تنها پودر فلزی که مورد نیاز است، ذوب و به قطعه تبدیل می‌شود. پودرهای بازیافتی می‌توانند دوباره در فرآیندهای بعدی استفاده شوند، که این امر موجب صرفه‌جویی در هزینه‌ها و کاهش تاثیرات زیست محیطی می‌شود.

  • خواص مکانیکی

قطعات ایجاد شده با پرینتر سه بعدی SLM عموماً دارای خواص مکانیکی عالی هستند، اغلب بهتر از آنهایی که با روش های تولید سنتی تولید می شوند. خواص مکانیکی از جمله استحکام بالا، مقاومت در برابر خستگی و دماهای بالا با خرید پرینتر سه بعدی SLM یا پرینت سه بعدی SLM حاصل می شود. این خواص، قطعات را برای استفاده در شرایط سخت و دشوار، مانند قطعات هوافضا و ایمپلنت‌های پزشکی، ایده‌آل می‌سازد.

  • سفارشی‌سازی و انعطاف‌پذیری

سطوح بالایی از سفارشی‌سازی را بدون افزایش هزینه قابل توجه امکان‌پذیر می‌کند، که برای تولید سفارشی یا نمونه‌سازی ایده‌آل است.

 

تفاوت های پرینت سه بعدی SLM و نوع دیگری از پرینت سه بعدی به نام SLS

 

معایب  و محدودیت های پرینتر سه بعدی SLM

  • هزینه بالا

تجهیزات و مواد برای پرینت سه بعدی SLM گران هستند و این فناوری را برای پروژه‌های در مقیاس کوچک یا بودجه کمتر نامناسب می کند. هزینه‌های اولیه برای تهیه دستگاه‌  و مواد مصرفی با توجه به قیمت پرینترهای سه بعدی SLM نسبتاً بالا است. این امر می‌تواند برای برخی از کسب‌وکارها و پروژه‌های با بودجه محدود، مانعی ایجاد کند.

  • سرعت

ساختن لایه به لایه قطعات میتواند زمان بر باشد، به خصوص برای اشیاء بزرگ یا با جزئیات زیاد.

  • پرداخت سطحی و نیاز به پس پردازش

سطح قطعات پرینت شده با تکنیک SLM در مقایسه با سایر روش‌های ساخت می‌تواند خشن‌تر باشد و ممکن است نیاز به پس پردازش بیشتری داشته باشد. بسیاری از قطعات تولیدی توسط تکنیک SLM نیاز به پس پردازش دارند، از جمله پرداخت سطح، حرارت دادن برای کاهش تنش‌های داخلی، و حذف ساختارهای حمایتی. این فرآیندها می‌توانند زمان‌بر و هزینه‌بر باشند.

  • محدودیت‌های طراحی

اگرچه پرینت سه بعدی SLM برای انواع کاربردها مناسب است، محدودیت‌های طراحی خاصی مانند نیاز به ساختارهای پشتیبانی برای قسمتهای معلق وجود دارد. علی‌رغم قابلیت‌های بالای SLM در ساخت هندسه‌های پیچیده، طراحان باید محدودیت‌هایی نظیر زاویه شیب مینیمم و حداقل ضخامت دیواره را در نظر بگیرند. این محدودیت‌ها باید در مرحله طراحی CAD رعایت شوند.

کاربردهای پرینت سه بعدی با تکنیک  SLM در صنایع

  • صنعت هوافضا

در صنایع هوافضا، پرینت سه بعدی SLM برای تولید قطعات سبک و مقاوم با کارایی بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنولوژی امکان ساخت قطعات بهینه از نظر توپولوژی را فراهم می‌آورد که وزن کمتری دارند و به افزایش کارایی سوخت کمک می‌کنند.

  • صنعت پزشکی

در پزشکی، از پرینت سه بعدی SLM برای ساخت ایمپلنت‌ها و ابزارهای جراحی سفارشی استفاده می‌شود. این تکنولوژی امکان ساخت ایمپلنت‌هایی با سازگاری بیولوژیکی بالا و انطباق کامل با نیازهای بیمار را می‌دهد.

  • خودروسازی

در صنعت خودرو، SLM برای تولید قطعات خاص با کارایی بالا و وزن کمتر استفاده می‌شود. این امر به بهبود کارایی سوخت و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کند.

تکنیک پرینت سه بعدی فلزی SLM با توانایی‌های فراوان خود، نقش مهمی در نوآوری و بهبود عملکرد در صنایع مختلف ایفا می‌کند و به عنوان یک روش ساخت افزودنی پیشرو، آینده تولید را شکل می‌دهد.

پرینت سه بعدی SLM نشان دهنده پیشرفت قابل توجهی در ساخت افزایشی و خدمات پرینت سه بعدی است که امکانات بی نظیری را در ساخت قطعات فلزی ارائه می دهد. توانایی آن در ایجاد اجزای سبک، قوی و پیچیده آن را به یک فناوری حیاتی در آینده ساخت و مهندسی تبدیل کرده است. برای آشنایی با تکنیک‌ها و انواع پرینتر سه بعدی می توانید مقالات دیگر آی دیزاین را مطالعه کنید.